Psikoterapi Nedir? – Yeni Başlayanlar ve Biraz Da Olsa Korkanlar İçin Bir Rehber!

Psikoterapi Nedir? Terapiden Nasıl Faydalanabilirsiniz?

Günümüzde birçok insan psikolojik destek almayı düşünüyor ama neyle karşılaşacağını tam olarak bilmediği için çekimser kalıyor. Belki sizin de bu yazıyı okurken aklınızdaki bazı sorulara cevap arıyorsunuz:
“Terapi nedir?”, “Benim yaşadığım şey terapiyle çözülebilir mi?”, “Peki terapist ücretleri neden bu kadar farklı?”, “Terapi Gerçekten işe yarar mı?”

Psikoterapi Nedir?

Psikoterapi, kişinin duygusal zorluklarını, düşünce kalıplarını, davranış problemlerini ya da yaşamsal sıkışmalarını anlamasına ve çözmesine yardımcı olan profesyonel bir süreçtir.
Kimi zaman kaygılarımızla baş edemediğimizi hissederiz, kimi zaman geçmiş travmalar hayatımıza gölge düşürür. Bazen neyin neden bizi zorladığını bile anlayamayabiliriz. İşte terapi bu karmaşayı anlamlandırmak, iç dünyamızda daha sağlam bir denge kurmak için yapılan bilimsel temelli bir çalışmadır.

Terapide, sizi yargılamayan, gizliliğe önem veren, sizinle birlikte düşünen bir uzmanla konuşursunuz. Aslında bu bir “konuşma” gibi görünür ama bu konuşmanın ardında psikolojik kuramlar, araştırmalar ve mesleki deneyim yer alır.

Danışmanlık ile Terapi Arasındaki Fark Nedir?

“Danışmanlık” genellikle bilgi vermek ya da yönlendirme yapmak anlamına gelir. Örneğin bir eğitim danışmanı size üniversite tercihinde yardımcı olabilir. Ancak ülkemizde terapist olmaya dair yasal mevzuatın ve meslek yasasının düzenlenmemiş olması sebebiyle bazen klinik psikologlar “danışmanlık” yaptıklarını söylemektedir. Ancak son zamanlarda yapılan bir değişiklik ile ülkemizde “psikoterapiyi klinik psikologlar yapar” şeklinde bir düzenleme mevcut olmuştur. Bu düzenlemeye yeterli değildir ve düzeltilmesi için çalışmalar devam etmektedir.

Psikoterapi, bireyin iç dünyasını anlamaya ve değişime odaklanır. Hazır çözüm listeleri vermez, birlikte keşfetmeyi hedefler. Yani terapi, sizinle birlikte yürünmesi gereken daha derinlikli bir yoldur.

Terapiden Kimler Faydalanabilir?

Sanılanın aksine terapiye gitmek “hasta” olmak anlamına gelmez. (Hemde hiç!) Aslında illa bir söz söylenecekse doğrusu şu olurdu, “hasta olmamak için terapiye gidiyorum“. Çünkü “hastalık” derecesine gelmiş psikolojik sorunlar da vardır ve bu kişilere gerçekten de artık ilaç dışında bir müdahale imkanı kalmamıştır! Terapi kimler için?

• Kendini tanımak isteyenler,
• Karar verirken zorlananlar,
• Kaygı, depresyon, travma gibi duygularla baş etmekte zorlananlar,
• İlişkilerinde tekrar eden döngüler yaşayanlar…
  terapiden fayda görebilir.

Amerikan Psikoloji Derneği’nin (APA) araştırmalarına göre, psikoterapi gören kişilerin yaklaşık %75’i ciddi bir ilerleme kaydettiğini bildiriyor (Araştırma için tıklayın). Terapi, zamanla daha sağlıklı ilişkiler kurmanıza, duygularınızı düzenlemenize ve yaşam doyumunuzu artırmanıza yardımcı olabilir.

Peki Terapiler Neden Pahalı? Ucuz Terapistler Kötü mü?

Bu çok sorulan bir soru. Örneğin İnstagram’da sıklıkla karşılaşılan “kediye derdini anlatan kişi ve onu bayılmış halde dinleyen kedi” videolarının altına yazılan “terapi 5000 TL olduktan sonra mental sağlığımı korumaya çalışıyorum” yazısı, maalesef başka bir üzücü gerçeklik. Özellikle de İstanbul’da terapi ücretlerine bakıldığı zaman bunun artık bir sınırı yok gibi gözükmektedir. 10.000 TL’lerden 1250 TL’lere kadar bir skala mevcut.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir: Terapi bir hizmettir ama sıradan bir hizmet değildir. Terapistin aldığı eğitim, süpervizyonlar, mesleki donanım, etik sorumluluklar ve mesleğe ayırdığı yıllar bu ücretin temelini oluşturur.

Ucuz terapi mutlaka kötü anlamına gelmez. Özellikle yeni mezun terapistler daha uygun fiyatlarla çalışabilir. Ancak çok düşük ücretler karşısında dikkatli olmakta fayda var. Çünkü bu alanda maalesef yetkin olmayan kişilerin de hizmet verdiğini görüyoruz. Şimdi size ciddi ve elle tutulur bir örnek vermek istiyorum: eğer maddi sıkıntılar yaşıyorsanız ve uygun ücretli bir terapiste gidecekseniz, nasıl bir sorun yaşadığınıza kulak verin. Şu durumlarda uygun ücrete terapi ve yeni mezun olmuş bir terapistten hizmet almak sizi korkutmasın: Sorununuz Netse (yani benim dışarıya çıkma fobim var, kedi fobim var, “yaşadığım bir olay sonucunda bu olayın üzüntüsünü atlatamıyorum” vb. yani sorunum şu ve onu aşmak istiyorum) diyorsanız uygun ücrete de terapi almanızda sorun olmayabilir. Bu sorunların halledilmesi için Bilişsel Davranışçı Terapi veya EMDR terapisi fena yöntemler değillerdir ve yaklaşık 8-16 seans aralığında şikayetinizde belirgin azalma beklenir.

Ama öte yandan… Sorunlarınız kronik ise, çocukluk çağı deneyimleriniz kötü geçmişse, uzun zamandır pek çok şey denemenize rağmen var olan problemleri aşamıyorsanız, içinde boşluk hissi gibi yoğun hisler deneyimliyorsanız, sürekli döngüsel problemler yaşıyorsanız (örneğin sürekli ilişkide terk edilen taraf oluyor, hep hakkı yenen kişi oluyorsanız) veya uzun yıllardır tıbbi sebebe dayanmayan ağrılarınız varsa… Ucuza kaçmayın! Ve sizin daha uzun süreli bir terapiye ihtiyacınız var! Ve aynı zamanda da alanda en azından 3-4 yıldır danışan gören – süpervizyonlarını almış ve hala da almakta olan bir terapiste ihtiyacınız var. Önerim şu; bu terapistler daha yüksek ücret talep edeceklerdir, o halde 2 haftada bir gitmenizde (ancak bu 2 haftayı aksatmayın!) yarar olacaktır. (Unutmayın, bu guruptaysanız, idealde, terapi sıklığı haftada en az 1 olmalıdır.)

Ücretler genellikle şu faktörlere göre değişir:

• Terapistin deneyimi
• Eğitim aldığı ekoller (Terapi eğitimleri gerçekten de pahalıdırlar!)
• Uzmanlık alanları (Özellikle yoğun madde bağımlılığı problemleri için KESİNLİKLE bu konuda uzmanlaşmış kişilere gidin ve psikiyatrist desteği alın!)
• Görüşme süresi ve sıklığı
• Çalıştığı şehir ve ofis maliyetleri

Eğer çok maddi açıdan ele alacaksak, terapi de uzun vadeye yapılmış bir yatırım sayılabilir. Dünyada sigorta şirketleri terapiler için ücretlerin bir kısmını karşılarken maalesef henüz bu durum (banka gibi çok az sektörler dışında) ülkemizde henüz mevcut değildir.

VE ek bir uyarı… İnternetteki terapistlerin yorumlarına bakarak kararlar veriyorsanız – her ne kadar yorumlara güvenmeyi pek mantıklı bulmasam da -, hiç değilse, google‘da bulunan yorumlara dikkat etmeyi tercih edebilirsiniz. Çünkü google kötü yorumları kaldırmaz. Ama özel websitelerinde bulunan yorumlarda asla olumsuz bir yorum ile karşılaşamazsınız! İşte bazı şikayet örnekleri için tıklayın…

Terapiden En İyi Şekilde Yararlanmak İçin…

1. Açık olun ama aceleci olmayın. Her şey bir anda çözülmeyecek, ama süreç ilerledikçe derinleşecek.
2. Merak edin. Kendi duygu ve düşünce dünyanıza merakla yaklaşmak terapinin en önemli adımlarından biridir.
3. Sorgulayın ama güvenin. Terapistiniz sizinle çalışır; sizi yönlendirmez ama birlikte anlamaya çalışır.
4. Süreklilik önemlidir. Aralıklı değil, düzenli katılım terapiden alınacak verimi artırır. Size önerim, elinizden geliyorsa eğer, gününüzü hatta saatinizi bile sabit tutmaya çalışmanızdır!

Son Olarak

Terapiden çekinmek çok doğal. Ancak çoğu insan, terapiye başladıktan kısa süre sonra “keşke daha önce başlasaydım” diyor.
Eğer siz de yaşadıklarınızın bir karşılığı olduğunu hissediyorsanız ve bu sürece bir adım atmak istiyorsanız, belki bu yazı sizin için bir başlangıç olabilir.